Msza - Okresy liturgiczne - Parafia Św. Józefa w Kraśniku

Adwent

Okres Adwentu ma podwójny charakter: jest czasem gdzie najpierw nasza uwaga zostaje skierowana na oczekiwanie powtórnego przyjścia Chrystusa przy końcu dziejów ludzkości, ale także i w naszym osobistym wymiarze. Następnie przygotowuje nas do Uroczystości Narodzenia Pańskiego, jako nowej szansy dla każdego z nas, szansy otwarcia się na Chrystusa i Jego Ewangelię w życiu osobistym i społecznym. Dlatego czas Adwentu przeżywamy jako czas skupienia i wyciszenia oraz radosnego i świętego oczekiwania na przyjście Pana.

Roraty

Nazwa "roraty" pochodzi od zwyczajowej pieśni na wejście (introitu), rozpoczynającej się od słów "Rorate caeli desuper" - "Spuśćcie rosę niebiosa". Msza roratnia, czyli msza wotywna o Najświętszej Maryi Pannie w okresie Adwentu, jest śladem dawnego obchodzenia święta Zwiastowania Pańskiego w okresie Adwentu - 18 grudnia. W starożytnych i średniowiecznych księgach liturgicznych polecano odprawianie tej mszy o Najświętszej Maryi Pannie w tygodniu poprzedzającym Boże Narodzenie lub nawet przez cały Adwent. Tak wyjątkowa obecność Matki Bożej w Adwencie ma głęboki sens. Maryja jest mistrzynią adwentowego oczekiwania. Jako córka Izraela, jako Matka Pana Jezusa i jako Matka Kościoła. Z Izraelem czekała na Mesjasza, a kiedy Anioł zwiastował jej, że pocznie i porodzi Syna, Emmanuela, oczekiwała na Życie, które cudownie w niej wzrastało. Razem z Kościołem czeka na przyjście chwalebnego, uwielbionego Chrystusa, a królując w niebie razem z Nim, wspiera Kościół w jego oczekiwaniu na ostateczny Dzień Pański.

Wigilia Bożego Narodzenia. Symbolika i przebieg...

Punktem kulminacyjnym przeżyć adwentowych w rodzinie chrześcijańskiej jest Wigilia Bożego Narodzenia.
Niemal w każdym domu ubiera się choinkę, która jest symbolem „drzewa rajskiego\". Przez swoją żywość i zieleń zachowaną nawet w zimie staje się symbolem Chrystusa jako „drzewa życia\" a przez przyozdobienie jej świecami symbolizuje Chrystusa „światłość świata\". Pod choinką ustawia się żłóbek dla upamiętnienia narodzenia Syna Bożego w Betlejem.

WIECZERZA WIGILIJNA

Według starodawnego zwyczaju po zachodzie słońca, zgodnie z prak¬tyką dawnych chrześcijan spożywa się obiad postny, złożony z kilkunastu tradycyjnych potraw. Uczta ma charakter religijny, bardzo uroczysty -świadczy o tym stary zwyczaj czytania fragmentu Ewangelii św. Łukasza o narodzeniu Chrystusa i wspólna modlitwa rodziny. Ceremoniom wieczerzy wigilijnej przewodniczy ojciec rodziny.

ŁAMANIE SIĘ OPŁATKIEM

Najważniejszym wydarzeniem wieczoru wigilijnego jest dzielenie się opłatkiem. Obrzęd ten następuje po modlitwie i złożeniu sobie życzeń, a więc na samym początku wieczerzy wigilijnej, gdy ukaże się pierwsza gwiazda na niebie. Dzielenie się opłatkiem oznacza wzajemne poświęcenie się jednych dla drugich i uczy, że ostatni nawet kawałek chleba należy podzielić z bliźnimi, zbliża oddalonych, łączy umarłych z żywymi i jedna skłóconych.

WOLNE MIEJSCE PRZY STOLE

Znany i powszechny jest obecnie w Polsce zwyczaj pozostawiania wolnego miejsca przy stole wigilijnym. Jest ono przeznaczone dla przygodnego gościa. Z. Kossak pisze, że „ktokolwiek zajdzie w dom polski w święty, wigilijny wieczór, zajmie to miejsce i będzie przyjęty jak brat\". Pozostawiając wolne miejsce przy stole wyrażamy serdeczną pamięć o naszych bliskich i drogich, którzy nie mogą świąt spędzić z nami. Wolne miejsce przy stole oznaczać może członka rodziny, który zmarł lub też pamięć o wszystkich zmarłych z rodziny.

BŁOGOSŁAWIEŃSTWO SIANA WIGILIJNEGO

Powszechnie zachowany jest w Polsce zwyczaj wkładania siana pod obrus na stół, przy którym będzie spożywana uroczysta wieczerza wigilijna. Przypomina ono nam ubóstwo groty betlejemskiej i Maryi, która złożyła narodzonego Chrystusa na sianie w żłobie.

P. Wspomożenie nasze w imieniu Pana.

W. Który stworzył niebo i ziemię.

P. Módlmy się. Wszechmogący wieczny Boże, racz pobłogosławić to siano, które umieścimy na wigilijnym stole, by przypominało nam ubóstwo groty betlejemskiej, w której narodził się Twój Syn Jezus Chrystus i spraw, abyśmy nie troszczyli się o to co mamy jeść lub pić, w co mamy się przyodziać, lecz byśmy zabiegali o sprawy Królestwa Bożego i radowali się z obecności w naszej rodzinie Twojego Syna Jezusa Chrystusa, który z Tobą żyje i króluje na wieki wieków.

W. Amen.
(Ojciec kropi siano wodą święconą i umieszcza je na środku stołu wigilijnego).

CHRZEŚCIJAŃSKI OBRZĘD WIECZERZY WIGILIJNEJ

W tej uroczystej chwili wychwalamy Boga, naszego Ojca, za świętą noc, którą teraz wspominamy, a w której Jego Syn Jezus Chrystus narodził się z Maryi Dziewicy. Przeżyjmy tamto wydarzenie opisane w Ewangelii.

SŁOWA EWANGELII WEDŁUG ŚWIĘTEGO ŁUKASZA:

„W owym czasie wyszło rozporządzenie Cezara Augusta, żeby przeprowadzić spis ludności w całym państwie. Pierwszy ten spis odbył się wówczas, gdy wielkorządcą Syrii był Kwiryniusz. Wybierali się więc wszyscy, aby się dać zapisać, każdy do swego miasta. Udał się także Józef z Galilei do Judei, do miasta Dawidowego zwanego Betlejem, ponieważ pochodził z domu i rodu Dawida, żeby dać się zapisać z poślubioną sobie Maryją, która była brzemienna. Kiedy tam przebywali, nadszedł dla Maryi czas rozwiązania. Porodziła swego pierworodnego Syna, owinęła go w pieluszki i położyła w żłobie, gdyż nie było dla nich miejsca w gospodzie.
W tej samej okolicy przebywali w polu pasterze i trzymali straż nocną nad swoim stadem. Naraz stanął przy nich anioł Pański i chwała Pańska zewsząd ich oświeciła tak, że bardzo się przestraszyli. Lecz anioł rzekł do nich: „Nie bójcie się! Oto zwiastuję radość wielką, która będzie udziałem całego narodu: dziś w mieście Dawida narodził się wam Zbawiciel, którym jest mesjasz, Pan. A to będzie znakiem dla was: znajdziecie Niemowlę owinięte w pieluszki i leżące w żłobie\". I nagle przyłączyło się do anioła mnóstwo zastępów niebieskich, które wielbiły Boga słowami: „Chwała Bogu na wysokościach, a na ziemi pokój ludziom dobrej woli\".
Łk. 2, 1-14

WSPÓLNA MODLITWA

Chrystusa, który przyszedł na świat, aby nas zbawić prośmy słowami:

Obdarz nas miłością i pokojem!
Panie Jezu, udziel naszej rodzinie daru miłości, zgody i pokoju.
Obdarz nas miłością i pokojem!
Panie Jezu, obdarz szczęściem i radością także naszych sąsiadów, przyja¬ciół i znajomych.
Obdarz nas miłością i pokojem!
Panie Jezu, wszystkich opuszczonych, samotnych, chorych i nieszczęśli¬wych pociesz i umocnij Dobrą Nowiną Zbawienia.
Obdarz nas miłością i pokojem!
Panie Jezu, naszych zmarłych krewnych, bliskich i znajomych obdarz szczęściem i wiecznym zbawieniem.
Obdarz nas miłością i pokojem!
Zjednoczeni w miłości, odmówmy wspólnie modlitwę, której na¬uczył nas Jezus Chrystus: Ojcze nasz ...
Polećmy Bogu przez pośrednictwo Matki Jezusa Chrystusa - naszą rodzinę, naszych przyjaciół, sąsiadów, gości, samotnych, chorych. Zdrowaś Maryjo ...
Panie Boże, Ty sprawiłeś, że ta święta noc zajaśniała blaskiem prawdziwej światłości Twojego Syna; spraw, abyśmy jaśnieli blaskiem Twojej światłości w naszym codziennym postępowaniu.
Pobłogosław nas i te opłatki, którymi będziemy się dzielić zwyczajem naszych ojców. Naucz nas dzielić się chlebem, miłością i życzliwością z każdym człowiekiem. Obdarz nas wszystkich Twoim pokojem, abyśmy wspólnie sławili Twoją ojcowską dobroć. Przez Chrystusa Pana naszego.
Amen.

Wielki Post jest czasem wyciszenia i refleksji....

Wielki Post zaprasza nas do refleksji nad jakością naszego życia: jak wypełniamy swoje zadania i obowiązki, na co dzień, zgodnie ze stanem życia każdego z nas. Czy przyjmujemy to, co przynosi codzienność: chorobę, starość, niepełnosprawność, ubóstwo. Następnie możemy stawiać sobie pytanie o dodatkowe formy umartwienia, które możemy podjąć w czasie postu, po to, aby nasze życie zyskało głębszy i piękniejszy wymiar. Zachęcamy do refleksji i postanowień wielkopostnych. Pomogą nam w tym Nabożeństwa sprawowane w tym czasie, na które bardzo serdecznie zapraszamy:

Oto krótka historia i znaczenie nabożeństw wielkopostnych.

Droga Krzyżowa.

Powstała dla upamiętnienia cierpień Chrystusa, a zwłaszcza Jego Zbawczej męki i śmierci. Pielgrzymi przybywający do Jerozolimy, już od czasów starożytnych chętnie nawiedzali i rozważali drogę Męki Chrystusa. Szli więc kolejno od miejsca Jego modlitwy w Ogrójcu przez pałac Piłata, pretorium, aż na Golgotę i do Grobu Pańskiego. Zwyczaj ten przyjął się na przełomie XII i XIII w. w Kościele Zachodnim. Sprzyjał temu panujący wówczas klimat pobożności pasyjnej, kazania głoszone przez zakony: franciszkański i dominikański. Podkreślano w nich fizyczny element Męki Chrystusa i potrzebę ludzkiego współczucia. Później temat ten podjęły także pieśni pasyjne. Do istoty nabożeństwa Drogi Krzyżowej należy rozważanie Męki Pańskiej przy czternastu stacjach. Dziś tę tradycję rozmyślania, budowania i nawiedzania czternastu stacji, która powstała w XVIII w., uzupełnia się coraz częściej dodatkiem piętnastej stacji, mówiącej o Zmartwychwstaniu Chrystusa Pana.

Gorzkie Żale.

Są nabożeństwem rdzennie polskim. Nabożeństwo składa się z trzech części i wzorowane jest na modlitwie brewiarzowej. Śpiewane i znane jest ono tylko w Polsce. Rozpowszechniali je w naszym kraju Księża Misjonarze (Lazaryści). Autorem tekstu jest ks. Wawrzyniec Benik, misjonarz. Pierwszy drukowany tekst Gorzkich Żalów ukazał się w 1707 r. W tym też roku zostały one odśpiewane po raz pierwszy w kościele Świętego Krzyża w Warszawie. Kronikarz tamtych czasów nadmieni, że na to nabożeństwo przyszła cała Warszawa, wszystkie stany i najwyższe władze. Z nabożeństwem tym tradycyjnie związane są kazania pasyjne.

Zasłanianie krzyży i obrazów.

W Wielkim Poście od V Niedzieli zasłania się krzyże i obrazy. Zwyczaj ten znano i praktykowano już w XIII w. Krzyże były wówczas bardzo bogato ozdabiane klejnotami i drogimi kamieniami na znak zwycięstwa i chwały Zbawiciela. Postać Chrystusa wyrażała nie tyle umęczonego, co zwycięskiego Zbawiciela, często w szatach królewskich, ze złotą koroną na głowie. Tymczasem treścią rozważań dwóch ostatnich tygodni przed Paschą była męka i śmierć Chrystusa. Nie godziło się to z \" paschalną wizją\" krzyża. Dlatego zasłaniano go na czas rozważań męki i ukrzyżowania Chrystusa. Konferencja Episkopatu Polski na 116 posiedzeniu plenarnym postanowiła zachować ten zwyczaj zasłaniania krzyża i obrazów w dwóch ostatnich tygodniach Wielkiego Postu.

Rekolekcje wielkopostne i spowiedź wielkanocna.

Wielki Post już w starożytności chrześcijańskiej, w okresie istnienia instytucji katechumenatu dla dorosłych (III-VII w.), był czasem szczególnie intensywnego przygotowania do przyjęcia sakramentu inicjacji, czyli wtajemniczenia chrześcijańskiego. Chodzi tu o trzy sakramenty: chrztu, bierzmowania i przyjęcia I Komunii św. Prawdopodobnie już w tej tradycji należy szukać korzeni organizowanych w parafiach rekolekcji wielkopostnych kończących się spowiedzią i Komunią św. W ten sposób wierni nie tylko duchowo przygotowują się do godnego przeżycia Paschy Chrystusa. Równocześnie mają też okazję do wypełnienia przykazań kościelnych. Przykazania te określają (jako minimum), że każdy wierzący katolik winien przystąpić do sakramentu pokuty i Komunii św. przynajmniej raz w roku w okresie wielkanocnym.

Celem świętych dni Wielkiego Postu jest przygotowanie do uroczystości Zmartwychwstania Pańskiego. Otwórzmy nasze serca i umysły na święte teksty liturgii tego okresu. Słuchajmy ich uważnie. Niech one ożywiają naszą wiarę i pogłębiają świadomość religijną. Niech przyczynią się do nowego spojrzenia na Misterium Paschalne Chrystusa, do którego świętowania nas ten czas przygotowuje.

Święte Triduum Paschalne

WIELKI CZWARTEK MSZA WIECZERZY PAŃSKIEJ

Zgodnie z najdawniejszą tradycją Kościoła, w dniu dzisiejszym nie wolno odprawiać Mszy świętych bez udziału ludu. W godzinach wieczornych, w porze najbardziej odpowiedniej, odprawia się Mszę Wieczerzy Pańskiej, z pełnym uczestnictwem całej miejscowej wspólnoty; podczas tej Mszy św. wszyscy kapłani i posługujący wypełniają właściwe sobie funkcje.

Kapłani, którzy koncelebrowali Mszę z poświęceniem krzyżma lub odprawiali już Mszę ze względu na pożytek wiernych, mogą powtórnie koncelebrować Mszę wieczorną.

Jeśli domaga się tego potrzeba duszpasterska, ordynariusz miejscowy może pozwolić na odprawienie w porze wieczornej drugiej Mszy św. w kościołach i w kaplicach publicznych lub półpublicznych; w razie konieczności może pozwolić na odprawienie Mszy w godzinach porannych, lecz tylko dla tych wiernych, którzy w żaden sposób nie mogą wziąć udziału w głównej Mszy wieczornej.

Komunii świętej można udzielać wiernym tylko podczas Mszy św., natomiast chorym wolno ją zanieść o każdej porze dnia. Należy im przypomnieć ustanowienie Najświętszego Sakramentu i zachęcić do duchowej łączności z wieczorną mszą św.

PRZENIESIENIE NAJŚWIĘTRZEGO SAKRAMENTU

Po modlitwie po Komunii kapłan, stojąc przed ołtarzem, nakłada kadzidło do kadzielnicy, klęka i okadza Najśw. Sakrament potrójnym rzutem. Następnie otrzymuje welon, bierze puszkę i okrywa ją welonem.

Najśw. Sakrament przenosi się w procesji na miejsce przechowania przygotowane w odpowiednio ozdobionej kaplicy. Na czele procesji niesie się krzyż, a przy Najśw. Sakramencie świece i kadzielnicę. W tym czasie śpiewa się hymn Sław, języku, tajemnicę (bez dwóch ostatnich zwrotek) lub inną pieśń eucharystyczną.o duchowej łączności z wieczorną Mszą św.

WIELKI PIĄTEK MĘKI PAŃSKIEJ LITURGIA NA CZEŚĆ MĘKI PAŃSKIEJ

W W. Piątek i W. Sobotę, zgodnie ze starożytną tradycją, Kościół nie sprawuje Eucharystii.

Ołtarz ma być zupełnie obnażony: bez krzyża, świeczników i obrusów.

Liturgię Męki Pańskiej sprawuje się po południu około godziny 15, jeśli racje duszpasterskie nie przemawiają za późniejszą porą. Liturgia składa się z czterech części: liturgii słowa, adoracji Krzyża, Komunii świętej i przeniesienia Najświętszego Sakramentu do Grobu Pańskiego.

W dniu dzisiejszym Komunię św. rozdziela się wiernym jedynie podczas sprawowania liturgii Męki Pańskiej; chorym, którzy nie mogą uczestniczyć w tym obrzędzie, można zanieść Eucharystię o każdej porze dnia.

Kapłan i diakon, ubrani w szaty mszalne koloru czerwonego, udają się do ołtarza i po oddaniu mu czci padają na twarz lub klękają. Wszyscy zgromadzeni przez pewien czas modlą się w ciszy.

WIELKA SOBOTA

W Wielką Sobotę Kościół trwa przy Grobie Pańskim rozważając Mękę i Śmierć Chrystusa.

Poświęcenie pokarmów wielkanocnych należy poprzedzać wspólną adoracją przy Grobie Pańskim.

Kościół powstrzymuje się od sprawowania ofiary Mszy św., dlatego główny ołtarz pozostaje obnażony.

Komunii świętej można udzielać tylko w formie Wiatyku.

Po uroczystej Wigilii, czyli nocnym oczekiwaniu Zmartwychwstania, rozpoczyna się radość wielkanocna, która trwa przez pięćdziesiąt dni.

Przed rozpoczęciem Wigilii Paschalnej należy zakończyć adorację przy Grobie Pańskim. Kapłan lub diakon, ubrany w komżę i stułę, intonuje krótki śpiew na cześć Najświętszego Sakramentu, następnie wyjmuje Hostię z monstrancji i chowa ją w tabernakulum Grobu Pańskiego. Na figurę Chrystusa leżącego w grobie kładzie się białą zasłonę, a w Grobie Pańskim ustawia się figurę Chrystusa Zmartwychwstałego. Po schowaniu Najświętszego Sakramentu wygasza się światła, z wyjątkiem wiecznej lampki albo dwóch świec. Pod koniec Wigilii Paschalnej znowu zapala się światło w Grobie Pańskim, jeśli wznawia się adorację.

WIGILIA PASCHALNA W WIELKĄ NOC

1. Zgodnie z bardzo dawną tradycją ta noc powinna być czuwaniem na cześć Pana (Wj 12, 42). Wierni, posłuszni upomnieniu Ewangelii (Łk 12, 35 nn), trzymając w rękach zapalone świece, powinni być podobni do ludzi, którzy oczekują swego Pana, aby, gdy powróci, zastał ich czuwających i zaprosił ich do swego stołu.

2. Wigilia tej nocy ma następujący układ: po krótkim obrzędzie światła (jest to pierwsza część Wigilii) Kościół święty rozważa wielkie dzieła, jakich Pan Bóg dokonał od początku dla swego ludu, oraz wyraża ufność w słowo i obietnice Boże (część druga czyli liturgia słowa); następnie, gdy zbliża się dzień Zmartwychwstania, Kościół wraz ze swymi nowymi członkami, odrodzonymi w chrzcie (część trzecia), zostaje zaproszony do stołu, który Pan przygotował swojemu ludowi przez swoją śmierć i zmartwychwstanie (część czwarta).

3. Wszystkie obrzędy Wigilii Paschalnej odbywają się w nocy: nie wolno ich rozpocząć, zanim nie zapadnie noc, a należy je zakończyć przed świtem niedzieli.

4. Msza św. tej nocy, choćby ją sprawowano przed północą, jest Mszą paschalną Niedzieli Zmartwychwstania. Kto uczestniczy w tej Mszy św., może powtórnie przyjąć Komunię św. podczas Mszy sprawowanej w dniu Paschy w Niedzielę Zmartwychwstania.

5. Kapłan, który celebruje lub koncelebruje Mszę nocną, może celebrować lub koncelebrować Mszę św. w Niedzielę Zmartwychwstania.

6. Kapłan i diakon ubierają się w szaty mszalne koloru białego

PROCESJA REZUREKCYJNA

Procesja rezurekcyjna jest uroczystym ogłoszeniem zmartwychwstania Chrystusa i wezwaniem całego stworzenia do udziału w triumfie Zmartwychwstałego.

Zależnie od tradycji i warunków miejscowych procesję rezurekcyjną można odprawić po Wigilii Paschalnej albo rano przed pierwszą Mszą św. Kapłani, którzy koncelebrują Mszę św., są ubrani w ornaty. Inni mogą włożyć białe kapy. Diakoni mogą włożyć białe dalmatyki.

Uroczystość Wszystkich Świętych - 1 listopada

W tym dniu wspominamy wszystkich, którzy radują się już chwałą nieba. Kościół cieszy się z faktu, iż bardzo wielu zmarłych przebywa u Boga w niebie.

Oddajemy chwałę wszystkim świętym, tym oficjalnie uznanym i tym nieznanym z imienia. Dzień 1 listopada przypomina prawdę o powszechnym powołaniu do świętości.Kościół wyznaje wiarę w obcowanie świętych, czyli wzajemną wymianę darów duchowych między wspólnotą wiernych w niebie, czyśćcu i na ziemi.

Wspomnienie zmarłych - Dzień Zaduszny - 2 listopada

W tym dniu modlimy się za zmarłych, aby mogli uczestniczyć w radości zbawionych. Płonące na grobach znicze są znakiem Chrystusa, który jest Światłością i Życiem. Wyrażają one naszą wiarę w zmartwychwstanie umarłych.